Türkiye Bisiklet Federasyonu (TBF), 1923’ten bu
yana Türk bisiklet tarihinde yaşanan önemli olaylarını ve ulusal ve
uluslararası alanda derece elde etmiş sporcuları, yapılan önemli yarış ve
turları, görev yapan federasyon başkanlarını anlatan bir kitap hazırlanması
için başlattığı çalışma nedeniyle ilk ziyaret, bisikletin yaşayan tarihi Talat
Tunçalp’a oldu. TBF Başkanı Emin Müftüoğlu, Gazeteci Nail Bülbül ve eski
bisiklet sporcusu Sadık Keleş, İstanbul’da Şişli’deki evinde Talat Tuncalp’ı ziyaret etti. Bu ziyarette,
Cumhurbaşkanlığı Turu’nun statüsünü yükseltip, dünyanın katılımını sağlayan
başkan olarak Müftüoğlu ile Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu’nun isim babası
Tunçalp, bir araya gelmiş oldu.
Müftüoğlu, bisiklet sporunun tarihçesini ve önemli
olaylarını içerecek, bisiklet sporuyla ilgili bilgileri gelecek nesillere
aktaracak bir kitap hazırlamak için çalışma başlattıklarını belirterek, bu
çerçevede ilk ziyareti, Türkiye’nin yaşayan en eski olimpiyat sporcusu Talat
Tunçalp’a gerçekleştirdiklerini söyledi.
Yaşına rağmen her gün 15 dakika koşu bandında
yürüyerek spordan vazgeçmediğini gösteren bisikletin yaşlı kurdu Tunçalp, spora
1920’lerde başladığını, 1923 yılında Muvakfak Menemencioğlu’nun başkanlık
yaptığı bisiklet sporunun, 1932-1933 yılları arasında Hüsnü Nail Sedan’ın
başkanlığında Bisiklet Federasyonu kurularak resmileştiğini anlattı.
Atatürk’ün elini
öpme şerefine nail oldum
Anılarını anlatırken gözleri parlayan Tunçalp, “
Ben, Hüsnü Nail Sedan’ın sporcusuydum. O da bisikletçiden yetişmemiş bir tüccar
adamdı. Tatlı, babacan, fabrikatör bir büyüğümüzdü. O’nun başkanlığında 1933-34
yıllarından 1949 yılına kadar ben Türkiye Şampiyonu oldum. 16 defa yol
şampiyonluğum, 15 defa sürat şampiyonluğum var. İkisinin toplamı 31 eder ve
zannediyorum 31 defa Türkiye Şampiyonu olan pek sporcu bulunmaz. Hasbelkader
Sevgili Atatürk’ünde 4-5 defa elini öpmüş insanım. O şerefe de nail
oldum.”dedi.
Hitler’in Önünde
Asker Yürüyüşü
1934 yılında, 1936 Berlin olimpiyatlarına
katılabilmem için geçmişte adı İdman Cemiyetleri ittifakı olan Beden Terbiyesi
Genel Müdürlüğü başkanı Orgeneral Ali Hikmet Ayerdem’in, Balkan ülkelerinden
biriyle yarışma yapılması şeklinde olimpiyatlara baraj koyduğunu anlatan Talat
Tunçalp, “O zamanlar olimpiyatlara katılacak olan Romanya ile yarıştık ve ben o yarışı
kazandım. Yarışı kazanınca olimpiyatlara
katılmamıza izin verdi genel müdürümüz. Uzun bir kamp devresi sonunda 1936
olimpiyatlarına katıldık. Berlin olimpiyatları’nda, Hitler’in önünden asker
yürüyüşüyle Hitler selamıyla selamlayarak geçtik. 73 sene önceydi, Hitler’de
kendi selamıyla sporcuları selamlamıştı. Olimpiyatlarda acemiydik ve 234
yarışçının içerisinde boğulup kaldık. Ben zaten yapı itibariyle pist
yarışçısıyım. Ön gurupla prensipte bir planlama yaptık. 100 kilometrelik
yarışta 31 kişi toplu olarak bitiş çizgisine yaklaştık. Çok umutluydum, 10 kişi
kadar sporcu tam finişe yaklaştık. Ben içerinde kaldım, bir Alman’da dıştan
gelmişti. Tam son kilometreye girdik, Alman’ın pedalı benim ön tekerleğime
değdi. Üç telim koptu. Düşmedim, ancak iki yanım bisikletçi doluydu. Tekerleğim
yalpalayarak bitiş çizgisine ilerledim, maalesef 30 kişinin sonuncusu oldum.
Son metrelerde hepsini geçecektim, yüzde 1000 birinci olacaktım. Talihsiz kaza
sonucu birinci ve ikinciliği Fransızlar aldı. Çok emek vermiştik, çok ağladım,
üzüldüm.”diye konuştu.
Rusya’da bisiklet
öne geçti
1936 yılı Berlin Olimpiyatlarının hemen ardından
Rusya’da katıldıkları yarışlarda Kiev’de ve Leningrat’da birinci olduğunu, Moskova’daki yarışlarda bitiş çizgisine son
metreler kala tam atağa kalktığı sırada
zincirin çıkması sonucu birinciliği kaybettiğini, buna rağmen milli
futbol takımı, basketbol, voleybol, atletiz olmak üzere Türkiye’den branş
olarak Rusya yarışlarında bir tek bisiklet sporunun başarı gösterdiğini
belirten Tunçalp şunları söyledi:
“Ben hız yarışçısıydım, hiç öyle Çetin Yüce gibi
yolda kaçıp ta farklı birinciliğim yoktur. 16 defa Türkiye şampiyonu oldum.
Orhan Suda rakibimdi, kendisiyle finiş
çalışması yapardık, bir türlü öğrenemez, o çabukluğu gösteremezdi. Rahmet
olsun, o’nun da hep ikinciliği oluşurdu. Sonra bisiklet hareketini ile birlikte
Türkiye Şampiyonluklarımızı 1949 yılına kadar götürdük. Ben ticaretle
ilgileniyordum ama, bisiklet sporu nedeniyle ticaretten para kazanamadım.
Federasyonun basit bir bütçesi vardı, biz kendi cebimizden 200-300 bin lira
harcardık. Basının ise bisiklet sporuna
çok büyük bir ilgisi vardı.”
Cumhurbaşkanlığı
Bisiklet Turu’nun İsim Babası Oldu
Bisiklet sporunu bıraktıktan sonra Hüsnü Nail
Sedan’ın isteği üzerine 1950 yılında
Bisiklet Federasyonu Başkanı olan ve bu görevini 1968 yılına kadar
sürdüren Talan Tunçalp, başkanlık dönemi yıllarında Marmara Bisiklet Turu’nun
faaliyet ve hareketlerini az bulunca,
dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in oluruyla Marmara Turu’nu 1968 yılında
Türkiye Bisiklet Turu unvanını kazandırdıklarını söyledi.
Tunçalp, Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu hikayesini
şöyle anlattı:
Nuri
GÜCÜYENER
“Kral Faruk’un himayesinde yapılan Mısır Bisiklet
Turu’na dünya ülkelerinden katılım çok fazlaydı. Ne yaparız da Marmara Turu’na
dünya ülkelerinin ilgisini çekeriz diye düşündük ve Marmara Bisiklet Turu’nu
Enternasyonal olarak yapmaya karar verdik. Bunun için Cumhurbaşkanının ismini
kullanarak büyük ilgi sağlanabilir düşüncesiyle zamanın genel müdürü Nuri
Gücüyener’le birlikte dönemin Cumhurbaşkanı Orgeneral Cemal Gürsel’i ziyaret
ettik. Kendisine sporumuzdaki bu özelliği anlatıp, turumuza Cumhurbaşkanlığı
ismini vermelerini istedik. Bizim izahatımızdan tatmin olunca, memnuniyetle
(kullanabilirsiniz) dedi. Cumhurbaşkanımızın izin vermesiyle Marmara Turu,
Türkiye Bisiklet Turu unvanını kazandı ve o isim altında yapmaya devam
ettik. Enternasyonal turumuzun Bursa
etabı çok çetin geçti. Cumhuriyet Meydanını halk öyle doldurmuştu ki,
kalabalığı zapt etmek zordu. Hakikaten, basketbolün, atletizmin önüne
geçmiştik. Bisiklet soru futboldan sonra ikinci spor olmuştu.”
Talat Tunçalp kimdir ?
1915 yılında İstanbul’da doğdu. Bisiklet sporuna
1933 yılında İstanbul’da başladı. 17 yıl süren sporculuk yaşamında 16 kez yol
şampiyonluğu, 15 kez sürat şampiyonluğu olmak üzere toplam 31 kez Türkiye
Şampiyonluğu kazandı. Türkiye’nin en başarılı bisikletçisi olarak ismini
duyuran Tunçalp, 1936 Berlin, 1948’de Londra Olimpiyat oyunlarında
yarıştı.1950-1968 yılları arasında
Türkiye Bisiklet Federasyon Başkanlığı yaptı. Bu görevi sırasında başarılı
hizmetler veren Tunçalp, Marmara Turu’nu 1968 yılında Türkiye Bisiklet Turu
unvanını kazandırdı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder